Hoe Goed Zijn Nederlandse Wijnen?

Foto van auteur
Laatste update:

Nederland is langzaam maar zeker een wijnland aan het worden. In de afgelopen twee decennia is de kwaliteit van de Nederland wijnen enorm toegenomen.

Ik heb de (zware) taak op me genomen om verschillende Nederlandse wijnen eens zelf uit te proberen.

Als wijnliefhebber heb ik onderzocht hoe goed de wijnen die in Nederland worden gemaakt nu eigenlijk zijn en heb ik de taak op me genomen om verschillende Nederlandse wijnen maar eens zelf uit te proberen.

De Nederlandse wijnen zijn vooral beter geworden door nieuwe druivenrassen die geschikter zijn voor het Nederlandse klimaat. Daarnaast is door de toenemende ervaring van Nederlandse wijnboeren de kwaliteit van Nederlandse wijnen sterk verbeterd.

In Nederland wordt al eeuwenlang wijn geproduceerd, maar het is een interessant verhaal hoe de wijnbouw in Nederland in de afgelopen decennia opnieuw is uitgevonden.

Terrassen in de wijngaard Colonjes in Groesbeek
Een terras in een wijngaard in Groesbeek

Groeien Druiven In Nederland?

Veel mensen gaan ervan uit dat Nederland te koud, te nat en te winderig is om druiven te telen en goede wijn te produceren. Dat is echter een misverstand.

Druiven kunnen in Nederland goed groeien en doen dat al eeuwen. De recente introductie van druivenrassen die meer geschikt zijn voor het Nederlandse klimaat, heeft de druiventeelt in Nederland aantrekkelijker gemaakt en het aantal wijngaarden in Nederland is in de afgelopen twee decennia vertienvoudigd.

Druiven hebben een gemiddelde jaartemperatuur tussen 10-20 °C nodig om te groeien, te bloeien en te rijpen. Op de kaart hieronder kun je zien dat in 2019 dergelijk jaartemperaturen in vrijwel heel Nederland bereikt werden.

Natuurlijk was 2019 een warm jaar, maar 2019 was geen uitzondering meer, gezien het feit dat de laatste tien jaar allemaal warmer zijn geweest dan verwacht, waarschijnlijk als gevolg van de klimaatverandering.

De gemiddelde temperaturen in Nederland in 2019

De hoogste gemiddelde jaartemperaturen zijn te vinden in het zuidoosten en het zuidwesten van Nederland.

Het zuidoosten is warmer omdat dit deel van het land minder onder invloed van de Noordzee staat en daardoor meer een landklimaat heeft.

Dat is belangrijk omdat het voor een succesvolle druiventeelt noodzakelijk is dat de piektemperaturen tijdens het groeiseizoen ook voldoende hoog zijn.

Het oosten van Nederland kent meer zomerse piekdagen met temperaturen boven de 25 °C dan het westen van het land, ook al is de gemiddelde jaartemperatuur in Zeeland hoger dan in Limburg. Dat is een belangrijke reden dat er in Limburg meer wijngaarden zijn dan in Zeeland.

Aan de andere kant zijn er in Zeeland bijna 300 uur meer zonuren dan in Limburg. In combinatie met de hoge gemiddelde jaartemperatuur zorgt de overvloed aan zon in Zeeland ervoor dat één van de grotere wijngaarden van Nederland, De Kleine Schorre, in Zeeland heel goed kan bestaan en floreren.

Het gemiddelde aantal zonuren in Nederland is ongeveer 1640 uur per jaar. Uit onderstaand overzicht blijkt dat de nieuwe druivenrassen Solaris en Johanniter het daarom goed zullen doen in het Nederlandse klimaat.

Pinot Gris en Chardonnay zullen het ook goed doen in het Nederlandse klimaat als het weer in dat jaar goed genoeg is. Merlot daarentegen zal het niet goed doen in het Nederlandse klimaat.

Druivensoorten (minimum aantal uren zonneschijn nodig voor rijping)

  • Solaris (1200 uur)
  • Johanniter (1500 uur)
  • Pinot Gris (1600 uur)
  • Chardonnay (1700 uur)
  • Merlot (1900 uur)

Temperatuur en zonneschijn zijn belangrijke weersomstandigheden, maar zijn niet de enige factoren voor een succesvolle druiventeelt. De hoeveelheid regen is ook een heel belangrijke factor omdat druivenstokziekten helaas goed gedijen in een nat klimaat, en sommige delen van Nederland aanzienlijk meer regen krijgen dan andere delen van Nederland.

Landkaart van Nederland met de hoeveelheden gevallen regen in mm.

.

Een andere belangrijke reden waarom de meeste Nederlandse wijngaarden in het oosten van Nederland liggen, is dat het oosten van Nederland beduidend minder regenachtig is dan het westelijke deel. Dat helpt enorm om wijnstokziekten zoals meeldauw of valse meeldauw te voorkomen.

Leeftijd is totaal irrelevant,
Tenzij je toevallig een fles wijn bent

Welke Druiven Groeien In Nederland?

De traditionele druivenrassen worden vooral gebruikt in Limburg, de meest zuidelijke provincie van Nederland. De meeste druivenrassen zijn witte druiven omdat het Nederlandse klimaat het meest geschikt is voor witte druiven.

  • Traditionele druivenrassen in Nederland
    1. Auxerois (wit)
    2. Chardonnay (wit)
    3. Müller-Thurgau (wit)
    4. Pinot Blanc (wit)
    5. Pinot Gris (wit)
    6. Pinot Noir (rood)

Sinds 2000 zijn er verschillende nieuwe druivenrassen beschikbaar gekomen die beter geschikt zijn voor het Nederlandse klimaat. Onder deze nieuwe druivenrassen bevinden zich meer rode druiven. Met name de Regent wordt in Nederland veel gebruikt.

  • Nieuwe druivenrassen in Nederland
    1. Johanitter (wit)
    2. Muscaris (wit)
    3. Solaris (wit)
    4. Souvigner Gris (wit)
    5. Regent (rood)
    6. Cabernet Cortis (rood)
    7. Rondo (rood)

Een glas rosé op een terras naast een wijngaard in Groesbeek

Een mooi glas rosé van Nederlandse bodem

Wat Zijn De Beste Nederlandse Wijnen?

Vrijwel alle Nederlandse wijngaarden doen jaarlijks mee aan de officiële wijncompetitie van de Lage Landen (Nederland en België). Professionele wijnexperts testen hun wijnen en beoordelen ze op hun kwaliteit. Het laatste concours vond plaats in oktober 2020, en de resultaten kun je hier vinden.

Deze wijnexperts selecteerden de volgende wijnen als de beste Nederlandse wijnen van 2020.

  • 3 Beste Nederlandse witte wijnen van 2020
    1. Lingewit Sauvi 2019 (Betuws Wijndomein, Erichem)
    2. Kerner 2019 (Wijngaard Steineberg, Mesch)
    3. Würzer 2019 (Wijngaard Westerhoeve, Oostkapelle)

  • 3 Beste Nederlandse rode wijnen van 2020
    • 7 Zonden 2016 (Wijngaard St Martinus, Vijlen)
    • Cuvee Cabernet 2016 (Wijngaard St Martinus, Vijlen)
    • Turfstaeker 2018 (Wijndomein Kapelkeshof, Grashoek)

  • 3 Beste Nederlandse zoetewijnen van 2020
    1. LingeWit Edelzoet 2019 (Betuws Wijndomein, Erichem)
    2. LingeWit Ysbreker 2019 (Betuws Wijndomein, Erichem)
    3. St Martinus Lief 2018 (Wijngaard St Martinus, Vijlen)

  • 2 Beste Nederlandse Rosé wijnen van 2020
    1. Sueterie Rosé 2019 (Wijngaard Hof van Twente, Bentelo)
    2. Pinot Rosé 2018 (Wijndomein de Planck, Slenaken)

Wijngaard in Groesbeek
Een wijngaard in Groesbeek

Wat Zijn De 10 Beste Nederlandse Wijngaarden?

Volgens de laatste telling van de Nederlandse Vereniging van Wijnproducenten zijn er ongeveer 165 commerciële wijngaarden in Nederland, met een gezamenlijk oppervlak van ± 320 hectare.

De meeste Nederlandse wijngaarden liggen in het zuiden van Limburg, de warmste regio van Nederland en daardoor van oudsher de beste plek in Nederland om druiven te verbouwen.

In deze Limburgse wijngaarden werden al aan het eind van de vorige eeuw traditionele druiven gebruikt om wijnen te produceren. De oudste wijngaard van Nederland, de Apostelhoeve in Maastricht, is in 1970 opgericht.

De teelt van druiven in andere delen van Nederland werd rond 2000 mogelijk door de introductie van nieuwe druivenrassen. Als gevolg daarvan zijn na 2000 veel nieuwe wijngaarden in het midden en oosten van Nederland aangelegd.

Vrijwel al deze nieuwe wijngaarden maakten gebruik van deze nieuwe druivenrassen. Als gevolg hiervan is het wijnbouwgebied in Nederland in de afgelopen twee decennia vertienvoudigd naar ongeveer 320 hectare.

In 2022 werden door deze 165 Nederlandse wijngaarden ongeveer 1,3 miljoen flessen wijn geproduceerd waarvan driekwart een witte wijn was.

Nr. 10 Beste Nederlandse Wijngaarden PlaatsOppervlak
1ApostelhoeveMaastricht10 ha
2St. MartinusVijlen28 ha
3WijngaardsbergUlestraten3 ha
4Wijngoed FrombergUbachsberg3 ha
5Wijngoed ThornThorn6,5 ha
6De Kleine SchorreDreischor10 ha
7Betuws WijndomeinErichem7 ha
8Wijnhoeve de ColonjesGroesbeek13 ha
9Wijngaard HesselinkWinterswijk4 ha
10Wijngaard Hof van TwenteBentelo5,5 ha

Ondanks deze enorme groei van is Nederland nog steeds een heel klein wijnland vergeleken met een traditioneel wijnbouwland als Frankrijk.

Het Nederlandse wijnbouwareaal mag dan zijn gegroeid tot 320 hectare, maar dat verbleekt natuurlijk bij de 792.000 hectare aan wijnteelt in Frankrijk. Zelfs het piepkleine Luxemburg heeft meer dan 1200 hectare wijngaarden, vier keer meer dan Nederland.

Waar Liggen De 10 Beste Nederlandse Wijngaarden?

Je kunt de ligging van de tien beste Nederlandse wijngaarden vinden op de kaart hieronder.

 

Waar Kan Ik Nederlandse Wijnen Kopen?

Je kunt Nederlandse wijnen vaak direct bij de wijngaard kopen, omdat de meeste een winkel zullen hebben om hun producten direct aan de consument te verkopen.

Sommige van de grootste wijngaarden die hierboven zijn genoemd bieden zelfs de mogelijkheid om hun wijnen online te bestellen. Bekijk de links in de tabel hierboven als je in die optie geïnteresseerd bent.

Heidi Tijburg

Hallo, ik ben Heidi en ik ben geboren en getogen in Nederland.

We gaan vrijwel altijd op vakantie in Nederland en ik vind Nederland zo leuk dat ik besloten heb mijn passie te delen.