Waar Woonde Rembrandt Van Rijn In Leiden? | Rembrandtwandeling Leiden

Foto van auteur
Laatste update:

Rembrandt van Rijn is geboren en getogen in Leiden waar hij de eerste 25 jaar van zijn leven woonde.

Rembrandt ontwikkelde in deze Leidse periode zijn enorme talent en werd de beste Nederlandse schilder ooit.

De Rembrandtwandeling Leiden brengt je langs alle belangrijke plekken uit de jeugd van Rembrandt in het prachtige historische centrum van Leiden.

Alle locaties die belangrijk waren in Rembrandts leven in Leiden liggen op loopafstand en deze Rembrandtwandeling duurt ± 2 uur.

Wandelen door Leiden is als wandelen in een openluchtmuseum omdat het centrum van Leiden uitzonderlijk goed bewaard is gebleven. Het is heel opmerkelijk hoe goed Leiden de sfeer en de geest van de Gouden Eeuw heeft weten te behouden.

Bij het VVV-kantoor in Leiden tegenover het NS station (Stationsweg 26) kun je een boekje kopen met een beschrijving van de Rembrandt Route in Leiden.

Waar Is Rembrandt geboren?

Rembrandt is geboren op 15 juli 1606 in de Weddesteeg in Leiden.

Rembrandt was het negende kind van een molenaar, Harmen Gerritsz, en een bakkersdochter Neeltje van Zuytbrouck.

De Weddesteeg is een straat in het westelijk deel van Leiden tegenover de voormalige stadswallen. Het is een heel charmant stukje van Leiden dat je kunt bereiken door de Rembrandtbrug over te steken.

Rembrandts ouders waren welvarend. Uit een belastingaanslag in 1623 bleek dat hun vermogen toen 7000 gulden bedroeg, een aanzienlijk bedrag in die tijd. Zij hadden de financiële middelen om Rembrandt een goede opleiding te geven.

Rembrandts oorspronkelijke geboortehuis in de Weddesteeg is helaas afgebroken. Je vindt nu alleen nog een gevelsteen in de muur van het huis op de plaats van zijn geboortehuis. Jammer genoeg staat de gevelsteen niet op de juiste plaats, want Rembrandts geboortehuis stond zo’n 10 meter meer naar rechts.

Gelukkig hebben de historici van Erfgoed Leiden een fantastische virtuele impressie gemaakt van hoe de Weddesteeg en omgeving eruit zagen in de periode van Rembrandts vroege jeugd (zie video hieronder). Je ziet de molen van Rembrandts vader op de stadsmuren tegenover hun huis en krijgt een kijkje in zijn ouderlijk huis.

Deze video van Rembrandts geboortehuis en omgeving duurt slechts twee minuten, maar is je tijd meer dan waard als je een indruk wilt krijgen van de omgeving van Rembrandts jonge jaren. Ik vind het echt een prachtige video.

Tegenover zijn geboortehuis staat een kunstwerk waarin je de jonge Rembrandt aan het werk kunt herkennen. Om de hoek bij het Galgewater had Rembrandt zijn eerste atelier als zelfstandig meester-schilder.

Op deze plek begon Rembrandts leven en leerde hij wat hij nodig had om de beste schilder ooit in Nederland te worden.

Rembrandt verliet zijn ouderlijk huis aan de Weddesteeg in 1622 toen hij dertien jaar oud was om bij meester-schilder Jacob van Swanenburg in de leer te gaan.

Waar Ging Rembrandt Naar School?

Als jongste zoon van de familie, werd niet verwacht dat Rembrandt in de voetsporen van zijn vader zou treden en molenaar zou worden.

Nadat hij naar de lagere school was geweest, stuurden zijn ouders Rembrandt naar de Latijnse School in de Lokhorststraat.

Zijn ouders hadden voor Rembrandt een academische loopbaan voor ogen om de gemeenschap met kennis te dienen.

Het verwerven van een waardige positie in de maatschappij was waar het om ging op de Latijnse school. Zijn ouders dachten dat Rembrandts toekomst, en die van zijn familie, het best gediend zou zijn als hij dominee, arts of advocaat zou worden.

Op de Latijnse school studeerde Rembrandt Latijn, Grieks, geschiedenis en Bijbelwetenschappen. Door deze lessen op de Latijnse School verwierf Rembrandt zijn diepgaande kennis van Bijbelse en mythische verhalen, een belangrijke bron van inspiratie voor hem gedurende zijn hele carrière.

Zijn voorkeur voor bijbelse taferelen in zijn schilderijen kan heel goed op de Latijnse School zijn begonnen.

Op de Latijnse school leerde Rembrandt vooral denken. Kennis was hier belangrijker dan intuïtie, maar Rembrandt was van nature al intuïtief. Maar Rembrandt was ook intelligent en erudiet.

Het is moeilijk te overschatten hoezeer hij als schilder profiteerde van zijn kennis van het Latijn en van Bijbelse en antieke verhalen.

Op de Latijnse school kreeg Rembrandt ook zijn eerste teken- en kalligrafielessen van Hendrick Rieverdinck. Deze tekenlessen hebben wellicht zijn interesse gewekt en openden zijn ogen voor andere carrièremogelijkheden, zoals schilder worden.

Waar Studeerde Rembrandt?

In mei 1620 schreef Rembrandt zich in als letterenstudent aan de Universiteit van Leiden. Studeren aan de Universiteit Leiden was in die tijd zeer aantrekkelijk vanwege allerlei financiële en andere voordeeltje.

Een student aan de Universiteit Leiden hoefde bijvoorbeeld geen belasting te betalen op bier en wijn, viel onder de academische wet en hoefde niet te dienen in de schutterij.

Rembrandt was langer aan de universiteit ingeschreven dan lange tijd werd aangenomen. Een recente ontdekking toonde aan dat hij in februari 1622 zijn inschrijving aan de universiteit zelfs verlengde.

We weten niet hoe serieus Rembrandt studeerde, maar de tijd die hij aan de universiteit doorbracht kan niet langer gebagatelliseerd worden. Rembrandt kan heel goed een veel serieuzere student aan de universiteit zijn geweest dan tot nu toe werd aangenomen.

Rembrandt woonde en werkte in een stad die dagelijks zijn intelligentie uitdaagde en zijn nieuwsgierigheid prikkelde. Hij groeide op in de eerste universiteitsstad van Nederland en kwam in aanraking met wetenschappelijke ontdekkingen en felle theologische discussies.

Rembrandt had een academisch denkniveau en een scherpe intuïtie. Hij wist wat er nodig was om succesvol te zijn en was ook enorm ambitieus.

Deze periode aan de Universiteit van Leiden verklaart waarschijnlijk voor een deel waarom Rembrandt zich zo spectaculair ontwikkelde als historieschilder en zijn kennis en begrip van de Bijbel en de mythologie zo goed gebruikte.

Waar Leerde Rembrandt Schilderen?

Rembrandt leerde schilderen in het atelier van Jacob van Swanenburg, gelegen aan de Langebrug 89 in het centrum van Leiden. Rembrandt woonde en werkte hier in zijn leerjaren, want leerlingen woonden bij hun meester en werkten in zijn huis.

Rembrandt begon zijn opleiding als schilder in 1622 toen hij ongeveer 16 jaar oud was. Rembrandt begon zijn opleiding als leerling van Jacob van Swanenburg, een beroemde schilder in Leiden in die tijd. Hij bleef ongeveer drie jaar bij Jacob van Swanenburg.

Het voormalige atelier van Jacob van Swanenburg staat nu bekend als het atelier van de Jonge Rembrandt en is te bezichtigen.

In de Jonge Rembrandt Studio kun je een interessante video bekijken over de beginjaren van Rembrandts carrière in Leiden.

De video hieronder geeft je alvast een beeld van wat je kunt verwachten in de Jonge Rembrandt Studio.

Rembrandt wilde een meester worden in de historieschilderkunst, het moeilijkste en meest gewaardeerde genre in de schilderkunst in die tijd. Historieschilderijen toonden bemoedigende of waarschuwende verhalen om de overdenking van de zin van het leven aan te moedigen.

Om dit te bereiken moest hij zich bekwamen in het schilderen van scènes uit de Bijbel, mythologie of geschiedenis met gebruikmaking van licht, kleur, perspectief en compositie.

Hij moest in staat zijn portretten te schilderen van mensen in verschillende houdingen en verhoudingen tot elkaar. Meester-schilder worden in historieschilderijen was het hoogst haalbare voor een jonge, ambitieuze schilder als Rembrandt.

In die tijd was Pieter Lastman, die in Amsterdam woonde en werkte, de beste meester van de historieschilderkunst in Nederland.

Rembrandts vader was bereid om een extra leertijd bij Pieter Lastman te financieren. Geld voor Rembrandts opleiding leek geen probleem te zijn in de familie van Rijn.

In 1625 woonde en werkte Rembrandt daarom zes maanden in Amsterdam als leerling bij Pieter Lastman. Pieter Lastman woonde met zijn moeder in de Sint Antoniebreestraat 59 in Amsterdam.

Waarschijnlijk heeft Rembrandt daar ook gewoond gedurende de zes maanden dat hij in de leer was bij Pieter Lastman.

In Leiden kon hij door zijn leertijd bij Jacob van Swanenburgh zelfstandig als meester-schilder aan de slag. Het was geen goed moment om naar Leiden terug te keren vanwege de Leidse pestepidemie in 1624-1625.

Zijn zuster Machtelt was waarschijnlijk één van de laatste slachtoffers van deze epidemie toen zij in september 1625 overleed.

Waar Was Rembrandts Eerste Atelier In Leiden?

Rembrandt vestigde zich in de herfst van 1625 in Leiden als zelfstandig meester-schilder. Aangenomen wordt dat hij een atelier deelde met zijn collega en vriend, Jan Lievens.

De meest logische locatie van dat eerste atelier is om de hoek van zijn ouderlijk huis, in één van de vijf huizen die zijn vader bouwde aan het Galgenwater, met uitzicht op de gracht.

Rembrandts eerste schilderijen in Leiden die we kennen, de vijf zintuigen, zijn waarschijnlijk gemaakt in 1624 toen Rembrandt nog in de leer was bij Jacob van Swanenburg.

Rembrandt was toen nog aan het leren schilderen, en deze schilderijen zijn onhandig. Aan de andere kant maakt de teleurstellende kwaliteit van deze vroege schilderijen zijn spectaculaire ontwikkeling in de latere jaren in Leiden des te opmerkelijker.

Na zijn terugkeer uit Amsterdam is de invloed van Pieter Lastman nog duidelijk zichtbaar. Rembrandt gebruikte de felle kleuren van Lastman ook nog in het schilderij Tobit en Anne.

Tussen 1627 en 1629, toen hij nog in Leiden woonde, ontwikkelde hij zijn kenmerkende stijl met zijn revolutionaire gebruik van licht en kleuren. Om deze lichteffecten te creëren, liet Rembrandt grote delen van zijn schilderijen in het donker.

Rembrandt werd beschouwd als de meester van chiaroscuro, een schildertechniek met scherpe contrasten tussen licht en donker om een gevoel van volume in een schilderij te bereiken.

Waarom Verhuisde Rembrandt Naar Amsterdam?

Rembrandts vader overleed in 1630, en zijn vriend Jan Lievens verhuisde in 1631 naar Londen.

Rembrandt verhuisde in 1631 naar Amsterdam omdat Leiden in verval was geraakt, terwijl Amsterdam een betoverend kosmopolitisch alternatief was.

Rembrandt leefde dus 25 jaar in Leiden, van zijn geboorte in 1609 tot aan zijn verhuizing naar Amsterdam in 1631.

Rembrandt keerde in die periode nog regelmatig terug naar Leiden omdat hij anders zijn Leidse burgerschap zou verliezen en 10% belasting zou moeten betalen over zijn bezittingen.

Rembrandts absolute doorbraak in Amsterdam was het schilderij van de anatomische les van dr. Tulp uit 1632. Het lijk behoorde toe aan een Leidse misdadiger. Rembrandt maakte er een levendig groepsportret van.

Voor het eerst in zijn leven signeerde hij een schilderij niet met RHL (Rembrandt uit Leiden) maar met ‘Rembrant fecit’ (door Rembrandt gemaakt). Rembrandt had Leiden achter zich gelaten.

Hoeveel schilderijen heeft Rembrandt in Leiden gemaakt?

Rembrandt heeft tijdens zijn leven ongeveer 300 schilderijen, 300 etsen en 2000 tekeningen gemaakt.

  • 300 schilderijen
  • 300 etsen
  • 2000 tekeningen

Het is onduidelijk hoeveel van deze werken in Leiden zijn gemaakt, maar het zal een minderheid van zijn gehele oeuvre zijn.

Waar Zijn Schilderijen Van Rembrandt Tentoongesteld?

Het werk van Rembrandt wordt over de hele wereld tentoongesteld in de meest prestigieuze musea. Het stadsmuseum van Leiden “Lakenhal” bezit slechts twee schilderijen van Rembrandt die hij maakte toen hij nog in Leiden werkte.

Museum Lakenhal bezit veel meer werk van andere Leidse schilders, Jan Steen, Jan Lievens, en Gerrit Dou. Van Jan Lievens wordt aangenomen dat hij een vriend en zakenpartner van Rembrandt was. Gerrit Dou zou één van Rembrandts eerste leerlingen zijn geweest.

Als je het werk van Rembrand wilt bewonderen, kunt je het beste naar het Rijksmuseum in Amsterdam of het Mauritshuis in Den Haag gaan.

Deze twee musea behoren tot de mooiste musea in Nederland en de 30 mooiste musea in Nederland heb ik een ander artikel beschreven.

Het Rijksmuseum in Amsterdam bezit 22 schilderijen, 60 tekeningen en bijna 300 etsen van Rembrandt. Het beroemdste schilderij van Rembrandt, de Nachtwacht, kun je ook bewonderen in het Rijksmuseum.

Het Mauritshuis in Den Haag bezit 11 schilderijen van Rembrandt, waaronder de beroemde Anatomische Les.

Heidi Tijburg

Hallo, ik ben Heidi en ik ben geboren en getogen in Nederland.

We gaan vrijwel altijd op vakantie in Nederland en ik vind Nederland zo leuk dat ik besloten heb mijn passie te delen.